Thailand bakal dakwa lapan suspek kes Tak Bai ketika tarikh akhir kian hampir

Peguam negara Thailand telah memutuskan untuk mendakwa enam pegawai tentera dan dua orang awam atas peranan mereka dalam tragedi pembunuhan beramai-ramai Tak Bai 2004 beberapa minggu sebelum statut pengehadan 20 tahun kes itu berakhir bulan depan.

Prayuth Petchkhun, jurucakap Peguam Negara, memberitahu pemberita pada Rabu bahawa lapan suspek akan didakwa dengan sengaja membunuh 78 orang yang mati lemas di belakang trak selepas ditahan dari luar Balai Polis Tak Bai di wilayah Selatan Narathiwat pada 25 Oktober 2004.

"Walaupun lapan suspek tidak berniat untuk mangsa mati, penyediaan hanya 25 buah trak untuk mengangkut lebih 1,000 penunjuk perasaan adalah kaedah yang terlalu sesak dan tidak sesuai," kata Prayuth pada sidang media.

“Suspek sepatutnya menjangka bahawa tindakan sedemikian boleh menyebabkan sesak nafas dan kematian.”
________________________________________
LAPAN DEFENDAN
· Jeneral Chaloemchai Wirulpetch
· Sub Lt. Nathawut Lueamsai
· Wisanu Lertsongkhram
· Lt. j.g. Wisanukorn Chaisarn
· Piti Yankaeo
· Ketua Pegawai Rendah Kelas 3 Pitak Srisuwan
· Lt. Kol. Prasert Matmil
· Lt. Rithirong Promrit
________________________________________

Pada hari yang sama pada Oktober 2004, pasukan keselamatan didakwa membunuh tujuh orang di luar Balai Polis Tak Bai.

Kesemua penunjuk perasaan membuat bantahan untuk menuntut pembebasan enam sukarelawan keselamatan kampung yang telah ditahan oleh pasukan keselamatan.

Dakwaan yang diumumkan pada Rabu adalah berasingan daripada tuntutan mahkamah yang difailkan oleh 48 saudara-mara mereka yang maut atau cedera dalam kejadian itu.

Kes itu yang menamakan tujuh defendan termasuk bekas pegawai kanan tentera dan kerajaan dihadapkan di Mahkamah Wilayah Narathiwat.

Antara lapan yang akan didakwa ialah Jeneral Chalermchai Wirunphet yang pada masa itu memimpin Divisyen Infantri ke-5 Tentera Darat.

Beliau telah mengarahkan supaya penunjuk perasaan diangkut dengan trak.

Individu lain yang akan didakwa termasuk pengawal konvoi dan pemandu lori yang terlibat operasi mengangkut tunjuk perasaan itu.

Worachat Awipan, seorang ulama di Institut Agama, Kebudayaan dan Makmal Keamanan Universiti Payap mempersoalkan keputusan untuk mendakwa lapan suspek.

"Adalah ketara apabila kebanyakan defendan dalam kes ini hanyalah tentera peringkat operasi, tanpa komander berpangkat tinggi yang didakwa seperti dalam kes sivil yang difailkan oleh penduduk kampung," kata Worachat kepada BenarNews.

“Ini mencerminkan masalah struktur dalam proses keadilan, mencadangkan kemungkinan diskriminasi atau perlindungan terhadap mereka yang berkuasa, yang bercanggah dengan prinsip kedaulatan undang-undang bahawa semua orang harus sama rata di bawah undang-undang,” katanya.

Dalam kes terdahulu berkaitan pembunuhan beramai-ramai Tak Bai, tujuh defendan gagal hadir untuk perbicaraan mahkamah yang dijadualkan pada 12 September.

Tujuh termasuk bekas komander Wilayah 4 Tentera Darat Jeneral Pisarn Wattanawongkiri, kini Ahli Parlimen dari parti Pheu Thai yang memerintah.

Mahkamah mengeluarkan waran tangkap terhadap enam daripada defendan dan saman untuk Pisarn, yang mempunyai kekebalan Parlimen.

Kes-kes berkenaan sekali lagi menarik perhatian kepada konflik yang telah lama berlarutan di Wilayah Selatan Thailand, kawasan majoriti Islam dan kebanyakannya berbahasa Melayu berhampiran sempadan Malaysia.

Selatan Thailand merangkumi wilayah Pattani, Yala, Narathiwat dan empat daerah wilayah Songkhla.

Lebih 7,000 orang telah terbunuh sejak 2004 dalam keganasan berkaitan pemberontakan, menurut Deep South Watch, sebuah badan pemikir tempatan.

Sementara itu, anggota masyarakat sivil telah mengkritik masa keputusan diambil untuk mendakwa kelapan-lapan itu kerana pejabat Peguam Negara menunggu sehingga hanya beberapa minggu sebelum statut pengehadan tamat pada 25 Oktober.

Pornpen Khongkachonkiet, pengarah Cross-Cultural Foundation berkata beliau berasa bimbang tentang dorongan di sebalik pemilihan tempoh masa untuk Peguam Negara membuat pendakwaan.

"Keputusan Peguam Negara untuk mendakwa begitu hampir dengan statut had tempoh yang akan tamat nampaknya seperti tindak balas kepada tekanan sosial," katanya kepada BenarNews.

“Jika mereka tidak memfailkan pertuduhan tepat pada masanya, masyarakat akan mempersoalkan peranan pendakwa dalam kes yang melibatkan hampir 100 kematian.

Dakwaan lewat ini seolah-olah mengalihkan beban kepada polis yang tugas utamanya sekarang ialah membawa suspek ke dalam proses undang-undang,” kata Pornpen.

Menjawab kebimbangan itu, Prayuth memberitahu wartawan bahawa Peguam Negara telah menerima kes itu daripada penyiasat pada 25 April lalu, enam bulan sebelum ulang tahun ke-20 insiden berdarah itu.

"Dalam semua kes, jika pegawai penyiasat menganggap adalah tidak perlu untuk membuat pertuduhan, mereka mempunyai budi bicara untuk tidak memfailkan pertuduhan dan membebaskan individu itu serta-merta," katanya kepada pemberita.

“Bagaimanapun, jika pendakwa raya tidak bersetuju dan memerintahkan pendakwaan, adalah menjadi kewajipan untuk mengikuti proses undang-undang, untuk mendakwa secara rasmi dan memastikan individu itu dibawa ke mahkamah mengikut statut had yang dalam kes ini adalah oleh 25 Oktober,” kata Prayuth.

Beliau menambah bahawa ia "bukan dalam kuasa pendakwa untuk menjelaskan kelewatan itu."

Seperti kes terdahulu yang berkaitan dengan pembunuhan beramai-ramai Tak Bai, pendakwa raya dalam kes ini mempunyai lebih daripada lima minggu untuk membawa defendan ke mahkamah sebelum masa tamat untuk mendapatkan keadilan.

Insiden Tak Bai telah sekian lama menjadi punca ketegangan di wilayah Selatan Thailand. Pada 2013, kerajaan meluluskan pampasan berjumlah 641.45 juta baht (AS $18.9 juta) untuk keluarga 85 yang maut dan 49 yang cedera. Bagaimanapun, prosiding undang-undang berjalan dengan lambat.

Ruj Chuenban di Bangkok turut menyumbang kepada laporan ini.